روسپیگری و انحراف جنسی از باسابقه‌ترین کجروی‌های بشری در طول تاریخ است که ردپای آن را می‌توان در طول تاریخ مشاهده کرد. بومارشه در این مورد می‌گوید: «اختلاف انسان با حیوان در آن است که انسان بدون گرسنگی غذا می‌خورد، بدون تشنگی، می‌آشامد و در تمام فصل‌های سال به اعمال جنسی می‌پردازد.»
روسپیگری در گذر زمان
مصر و بابل
قدیمی‌ترین شکل آن به دوران مصر و بابل بازمی‌گردد. مردم این دوران باور داشتند که رابطه‌ی جنسی با یک کشیش موجب نزدیک شدن به خدا می‌شود. در نتیجه رسمی شایع بود که ازدواج هر دوشیزه نیازمند گذراندن چنین تجربه‌ای بود. در نتیجه این کار یک عمل مقدس و فریضه‌ای مذهبی محسوب می‌شد.
یونان
در یونان باستان از روسپیان به عنوان «دوستان خوب» یاد می‌شد. دموستن از ارتباط با سه دسته از زنان یاد می‌کند: «فواحش، کنیزان و زنان غیرمشروع و زنان مشروع»
هندوستان
در هر معبد گروهی از زنان مقدس وجود داشتند که کارشان رقصیدن و آواز خواندن و سپس سرگرم کردن براهمه (برهمن‌ها) بود.
مسیحیت
مسیحیان روسپیگری را عملی شیطانی می‌دانستند. توماس آکویسناس (کشیش) می‌نویسد: «روسپی مانند لجن دریا و فاضلاب خانه است، اگر جلوی آن را نگیری خانه را به منجلاب می‌کشاند.»
روسپیگری در دنیای غرب
امروزه به طور روزافزون نیز فرصت برقراری روابط جنسی بین افراد ازدواج نکرده در حال گسترش است. در نیمه قرن بیستم روسپیگری مشروعیت یافت و مجازات مرتبط با روسپیگری حذف شد.
هرچند با استفاده از انواع آنتی‌بیوتیک‌ها میزان بیماری‌های آمیزشی مانند سفلیس کاهش یافته است اما همچنان روسپیگری هسته‌ی اولیه گسترش بیماری‌های مقاربتی محسوب می‌شود.
افزایش بیماری‌های آمیزشی را معلول چندان عامل می‌توان دانست:
۱- آزادی بیش از پیش روابط جنسی
۲- گسترش بی‌رویه‌ی شهرنشینی و مهاجرت به مراکز پرجمعیت صنعتی
۳- افزایش تحرک جغرافیایی و مسافرت
۴- وضعیت بد اقتصادی و نداشتن حرفه و کار مشخص
جاذبه‌ها و خطرات روسپیگری
جاذبه‌ها:
۱- نیاز مالی به عنوان علت اصلی (به ویژه در صورت اعتیاد به مواد مخدر)
۲- خوشگذرانی نامشروع و آزادی جنسی
خطرات:
۱- احتمال دستگیری توسط پلیس
۲- ابتلا به بیماری‌های مقاربتی
۳- مورد بدرفتاری قرار گرفتن توسط مشتریان
۴- استثمارشدن به وسیله‌ی واسطه‌ها
امکان وررد به دنیای تبهکاری به وسیله‌ی روسپیگری وجود دارد. روسپیان در بسیاری از جرایم همکاری دارند: دزدی، مصرف و قاچاق مواد مخدر، کلاهبرداری و ارتکاب قتل
روسپی کیست؟ روسپیگری چیست؟
تعریف روسپی:
- زنی که از راه خودفروشی (تن فروشی) زندگی خود را بگذراند. (به خاطر پول)
- جز این پیشه‌ای نداشته باشد.
- خود را برای ارضای میل جنسی مرد به او تسلیم کند.
- انتخابی در این کار از خود نداشته باشد.
- تنها دلیل او لذت جنسی نباشد.
تعریف و طبقهبندی انحرافات جنسی
در صورتی که روش‌های لذت یا ارضای جنسی مورد قبول و تصویب یک جامعه نباشد، جامعه‌شناسان آن را «انحراف جنسی» می‌نامند. بیان فروید نیز به نحوی به این موضوع اشاره دارد: «هرگونه ارضای میل جنسی که هدفش خارج از حیطه‌ی تولیدمثل باشد، انحراف جنسی محسوب می‌شود.»
طبقهبندی انحرافات جنسی شامل:
- همجنس‌گرایی
- آزارگری جنسی
- آزارطلبی جنسی
- دگرآزاری خودآزاری
- بتوارگی جنسی (یادگارپرستی)
- حیوان‌بازی
- مرده‌پرستی
- زنا با محارم
۱) همجنس‌گرایی (Homosexuality)
تعریف: رفتار و سازش جنسی بین دو همجنس چه به صورت رابطه‌ی عاطفی و چه به صورت برقراری رابطه‌ی جنسی
روانشناسان نقش پدر و مادر را در ایجاد همجنس‌گرایی موثر می‌دانند:
– پسر:
- محرومیت و دوری از پدر به ویژه در مرحله‌ی رشد جنسی
- برخورداری از مادری سختگیر: خانواده‌ای که به شیوه‌ی «مادرسالاری» اداره می‌شود و مادر سلطه‌گر، محدودکننده و پدر ضعیف و سلطه‌پذیر و طردکننده باشد.
- در شرایط بالا چون پسر مادر را منبع قدرت می‌داند با او «همانندسازی» (identification) می‌کند، نقش زنانه را می‌پذیرد و از نظر برقراری رابطه‌ی جنسی به مردها متمایل می‌گردد.
– دختر:
- برخورداری از پدری پرخاشگر: این مورد موجب ترس دختر از مردان می‌گردد به نحوی که حتی نمی‌تواند به برقراری رابطه با مردان فکر کند.
۲) آزارگری جنسی (Sadism)
تعریف: نوعی انحراف که شخص با آزار دادن شریک جنسی خود لذت می‌برد.
ممکن است با حالات خفیف یا شدید مشاهده شود.
در نوع خفیف آن که بیشتر در اخلاق و رفتار فرد بیمار دیده می‌شود، شخص سعی می‌کند که دیگران را تحقیر سازد یا آزار دهد.
در نوع شدید آن فرد برای ارضای میل جنسی خود، مرتکب شکنجه، آزار یا قتل انسان برای ارضای روانی و جنسی خود می‌شود.
نشانه‌های آن را در کودکانی می‌توان دید که قبل از بلوغ یا پس از آن از آزار و شکنجه حیوانات لذت می‌برند.
۳) انحراف آزارطلبی جنسی (Masochism)
تعریف: (خودآزاری) نوعی انحراف جنسی که فرد از ایجاد درد در خود به وسیله‌ی خود یا به وسیله‌ی دیگران لذت می‌برد.
فعالیت‌های خودآزاری ممکن است به صورت آزار رساندن خیالی یا به شکل اعمال زجرآور خود را بروز دهد،
مثلا فروکردن سوزن به بدن، سوزاندن دست، زخمی کردن بدن و مشاهده خون
و یا به طور شفاهی مثل دشنام دادن و تحقیرکردن
۴) انحراف دگرآزاری خودآزاری (Sadomasochism)
بازشناسی دو مفهوم:
- سادیسم (دگرآزاری): فرد از آزار و شکنجه‌ی دیگران لذت می‌برد.
- مازوخیسم (خودآزاری): فرد از شکنجه شدن لذت جنسی می‌برد.
جالب اینجاست که این دو لازم و ملزوم یکدیگرند و فردی که از یکی از این دو انحراف لذت می‌برد، از انحراف دیگر نیز لذت خواهد برد.
بیماران سادومازوخسیم در موقع ارتکاب جنایت مانند قصابی که گوسفندی را می‌کشد، شخص را آزار داده، با لذت و هیجان تمام به قتل می‌رسانند.
۵) بتوارگی جنسی (یادگارپرستی) (Fetishism)
تعریف: انحرافی که شخص پس از دیدن شی یا عضوی از جنس مخالف تحریک شده و از آن لذت می‌برد.
این فرد به جای برقراری تماس عادی و طبیعی با خود جنس مخالف و عشق ورزیدن به او، به وسیله از اعضای بدن یا شی‌ای متعلق به او مانند کفش، دستمال، عطر و …..تحریک شده و سعی می‌کند به آن دست پیدا کند.
جنون آتش‌سوزی نیز نوعی Fetishism محسوب می‌شود که فرد با دیدن شعله‌های قرمز آتش تحریک شده و به اوج ارضای جنسی می‌رسد.
مثال) جنایتکار معروف «اصغر قاتل» در بازپرسی خود اشاره کرد: «در ۲۲ سالگی به جرم همجنس‌گرایی به زندان محکوم شدم. پس از آزادی تصمیم گرفتم که از این پس کودکان را پس از کامجویی به قتل برسانم. به قدری از این عمل لذت می‌بردم که قابل وصف نبود، مخصوصا پس از اینکه خون قربانیان خود را می‌خوردم. رنگ خون در حال من اثر عجیبی داشت و موجب تسکین من و رفع خستگی از بدنم می‌شد.»
۶) انحراف حیوان‌بازی (zoophilia)
این مورد در شدت مورد نکوهش قرار گرفته است و در محیط های شهری به ندرت دیده می‌شود. این مورد در محیط‌های روستایی توسط افرادی که به دلیل اوضاع اجتماعی نمی‌توانند با زن روابط عادی جنسی داشته باشند و در روزمره خود با حیوانات در تماس هستند معمولا دیده می‌شود.
ارتباط عاطفی با حیواناتی مانند سگ در انحراف ذکرشده موثر است. این انحراف در مردان بیشتر از زنان دیده می‌شود.
۷) انحراف مرده‌پرستی (Necrophilia)
تعریف: تماشا یا تماس با جسد مرده سبب تحریک و ارضای جنسی فرد می‌شود. فرد مرده را نزد خود نگه می‌دارد و به طور مرتب به او نگاه کرده، او را می‌بوسد و با او رابطه‌ی جنسی برقرار می‌کند.
این افراد از دیدن بیمار، مجروح، محتضر، یا حضور در مجالس عزا و گورستان‌ها تحریک جنسی می‌شوند و از این کار لذت می‌برند.
۸) زنا با محارم
تعریف: برقراری رابطه‌ی جنسی با افرادی که از نظر قوانین اخلاقی، مذهبی و اجتماعی چنین رابطه‌ای با آنها حرام باشد.
ریشه ی این انحراف از نظر روانشناسان به دوران توحش بازمی‌گردد. زیرا تمایزگذاری بین محارم و خویشاوندان نزدیک قائل نبوده‌اند.
تبیین روان‌شناختی روسپیگری
محرومیت جنسی در تخریب بهداشت روانی انسان و ایجاد اضطراب نقش مهمی دارد.
در اینجا به علت‌ها و انگیزه‌های افراد برای روسپیگری و سایر انحرافات اشاره شده است:
۱- وابستگی شدید به مادر و فقدان روابط محبت آمیز با پدر و مهار شدن رشد مردانگی توسط مادر و برگشت به مرحله خودشیفتگی
۲- عوامل درونی مانند تنبلی، عدم مهارت در کار، یا کم هوشی و ضعف مبانی عقلی یا کمی سطح فکر و دانش عمومی
۳- سرکشی و عصیان و انتقام‌جویی از پدر و مادر و شوهر یا کینه توزی نسبت به جامعه و نظام‌های تربیتی و اخلاقی
۴- جاه طلبی و داشتن رؤیاهای شهرت و ثروت و قدرت و عشق به تجمل
۵- جنون یا «عقده روسپیگری»، دارا بودن منش ناثابت و کودکانه و سرد مزاجی از نظر جنسی؛
۶- قرار گرفتن در معرض تجاوز جنسی در دوران کودکی
۷- سرکوبی شدید و غیر عادی میل جنسی و نیز محرومیت‌ها و محدودیت‌های اجتماعی برای ارضای نیازها
۸- بلوغ زودرس و روبه‌رو شدن با صحنه‌های تحریک آمیز و عدم امکان ارضای طبیعی نیازها
تبیین کارکردی روسپیگری (تحلیل کارکردی)
رابرت مرتن معتقد است که هر پدیده‌ی اجتماعی زمانی به وجود می‌آید که جامعه به آن نیاز داشته باشد و در آن جامعه دارای کارکردی باشد. او چنین بیان می‌کند: «تکوین، دوام، تعادل و تعالی یک پدیده اجتماعی بستگی به کارکرد آن دارد.»
از نظر کارکردگرایان هر یک از اجزا و عوامل اجتماعی کارکردی دارد که برای کل جامعه ضروری است.
به عقیده کارکردگرایان «روسپیگری» نهاد اجتماعی است که لازم به نظر می‌رسد و کارکرد‌های آن را چنین شرح می‌دهند:
۱- فراهم کردن ارضای جنسی افرادی که حاضر با قادر به همسرگزینی نیستند.
۲- تامین استغنای جنسی موقت افرادی مثل جهانگردان، ملوانان و سایر افراد به دور از خانواده
۳- تامین شرایط مناسب برای افرادی که حاضر یا قادر نیستند نیاز جنسی خود را از طریق مشروع دنبال کنند.
این دیدگاه تنها کارکردها را در نظر گرفته‌ها و زیان‌ها و تضادها را مورد غفلت قرار داده است.
تحلیلی پیرامون زنان آسیب‌دیده اجتماعی
«آسیب‌دیدگی اجتماعی بانوان» در یک اجتماع عامل تغذیه‌کننده‌ی افزایش تعداد افراد شاغل به روسپیگری می‌باشد.
برخی از عوامل موثر در آسیب‌دیدگی زنان در ذیل ذکر شده است:
۱- فقر و گرسنگی
۲- مهاجرت و شهرگرایی
۳- بیکاری
۴- فریب و اعتماد بی‌جا
۵- بی‌سوادی و عدم آگاهی
راهکارهایی جهت پیشگیری و مبارزه با روسپیگری
۱- تسهیل ازدواج جوانان از طریق تأمین شغل و تهیه مسکن برای آنان
۲- تضمین امنیت اقتصادی و اجتماعی افراد جامعه و مبارزه با تورم از طریق ثبات اقتصادی
۳- کاهش رشد جمعیت از طریق سیاست‌های اتخاذی و کنترل مهاجرت‌های بی‌رویه به شهرهای بزرگ؛ و تامین امکانات شغلی و رفاهی در روستاها و مناطق محروم به منظور جلوگیری از مهاجرت بیکاران به شهرهای بزرگ به عنوان یکی از عوامل پیشگیری از اشاعه روسپیگری
۴- فقرزدایی و افزایش امکانات درآمدزایی برای خانواده‌های کم‌درآمد و ایجاد مسکن مناسب برای خانواده‌های پراولاد
۵- برنامه‌ریزی درست برای گذراندن اوقات فراغت و کنترل مراکز توریستی و شهرهای مهاجر پذیر
۶- ایجاد خانه‌های امن برای پذیرش زنان و دختران بی‌پناه و طرد‌شده از خانواده
۷- آموزش به خانواده‌ها و جلوگیری از ورود فرزندان به عرصه مفاسد اجتماعی و آگاهی‌بخشی به آنها نسبت به پیامدهای شوم روسپیگری و بیماری ایدز
۸- مبارزه مستمر و بی امان با اعتیاد به مواد مخدر و شغل‌های کاذب در شهرهای بزرگ
۹- مراقبت بعد از خروج روسپیان از مراکز بازپروری به منظور جلوگیری از بازگشت مجدد آنان
این نوشته در نتیجه بازنویسی و خلاصه‌سازی فصل دهم از کتاب «آسیب‌شناسی اجتماعی» نوشته هدایت‌الله ستوده شکل گرفته است.
